Nārāyaṇīyaṃ - Learn to Chant

तत: सवनकर्मणि प्रवरमग्र्यपूजाविधिं विचार्य सहदेववागनुगत: स धर्मात्मज: । व्यधत्त भवते मुदा सदसि विश्वभूतात्मने तदा ससुरमानुषं भुवनमेव तृप्तिं दधौ ॥७॥

तत: सवन-कर्मणिthen in the sacrificial riteप्रवरर्म्…

चक्रुषि युधिष्ठिरे तदनु राजसूयाध्वरं प्रसन्नभृतकीभवत्सकलराजकव्याकुलम् । त्वमप्ययि जगत्पते द्विजपदावनेजादिकं चकर्थ किमु कथ्यते नृपवरस्य भाग्योन्नति: ॥६॥

प्रचक्रुषिwhen performingयुधिष्ठिरेYudhishthiraत…

अशान्तसमरोद्धतं बिटपपाटनासंज्ञया निपात्य जररस्सुतं पवनजेन निष्पाटितम् । विमुच्य नृपतीन् मुदा समनुगृह्य भक्तिं परां दिदेशिथ गतस्पृहानपि च धर्मगुप्त्यै भुव: ॥५॥

अशान्त्-समर-उद्धतंin the fierce fight (wh…

गिरिव्रजपुरं गतास्तदनु देव यूयं त्रयो ययाच समरोत्सवं द्विजमिषेण तं मागधम् । अपूर्णसुकृतं त्वमुं पवनजेन संग्रामयन् निरीक्ष्य सह जिष्णुना त्वमपि राजयुद्ध्वा स्थित: ॥४॥

गिरिव्रजपुरंto the city of Girivra…

अशेषदयितायुते त्वयि समागते धर्मजो विजित्य सहजैर्महीं भवदपाङ्गसंवर्धितै: । श्रियं निरुपमां वहन्नहह भक्तदासायितं भवन्तमयि मागधे प्रहितवान् सभीमार्जुनम् ॥३॥

अशेष-दयिता-युतेall the wives along withत्वयि स…

यियासुरभिमागधं तदनु नारदोदीरिता- द्युधिष्ठिरमखोद्यमादुभयकार्यपर्याकुल: । विरुद्धजयिनोऽध्वरादुभयसिद्धिरित्युद्धवे शशंसुषि निजै: समं पुरमियेथ यौधिष्ठिरीम् ॥२॥

यियासु:-desiring to attackअभिमागधंagainst t…

ततो मगधभूभृता चिरनिरोधसंक्लेशितं शताष्टकयुतायुतद्वितयमीश भूमीभृताम् । अनाथशरणाय ते कमपि पूरुषं प्राहिणो- दयाचत स मागधक्षपणमेव किं भूयसा ॥१॥

तत: मगध-भूभृताthen by the Magadh kingचिर-निरोध-संक्लेशितंfor…

व्यपगमसमये समेत्य राधां दृढमुपगूह्य निरीक्ष्य वीतखेदाम् । प्रमुदितहृदय: पुरं प्रयात: पवनपुरेश्वर पाहि मां गदेभ्य: ॥११॥

व्यपगम-समयेat the departing timeसमेत्य राधाम्approaching Raadhaaदृढम्-उपगूह्यtigh…

सुमहति यजने वितायमाने प्रमुदितमित्रजने सहैव गोपा: । यदुजनमहितास्त्रिमासमात्रं भवदनुषङ्गरसं पुरेव भेजु : ॥१०॥

सुमहति यजनेduring the very big sacrificeवितायमानेwhich was being performedप्रमुदित-मित्र-जन…

मुनिवरनिवहैस्तवाथ पित्रा दुरितशमाय शुभानि पृच्छ्यमानै: । त्वयि सति किमिदं शुभान्तरै: रित्युरुहसितैरपि याजितस्तदाऽसौ ॥९॥

मुनि-वर-निवहै:-by the great sages groupsतव-अथ पित्राThy then fatherदुरित-शमायfor…

सुखरसपरिमिश्रितो वियोग: किमपि पुराऽभवदुद्धवोपदेशै: । समभवदमुत: परं तु तासां परमसुखैक्यमयी भवद्विचिन्ता ॥८॥

सुख-रस-परिमिश्रित:with joy mixedवियोग: किम्-अपिseparation somehowपुरा-अभवत्-formerly happened…

अपगतविरहव्यथास्तदा ता रहसि विधाय ददाथ तत्त्वबोधम् । परमसुखचिदात्मकोऽहमात्मेत्युदयतु व: स्फुटमेव चेतसीति ॥७॥

अपगत-विरह-व्यथा:-(who were) free of the separation pangsतदा ता:then they (the gopikas)रहसि व…

रिपुजनकलहै: पुन: पुनर्मे समुपगतैरियती विलम्बनाऽभूत् । इति कृतपरिरम्भणेत्वयि द्राक् अतिविवशा खलु राधिका निलिल्ये ॥६॥

रिपु-जन-कलहै:enemies in conflictपुन: पुन:-again and againमे समुपगतै:-my, by happenin…

सपदि च भवदीक्षणोत्सवेन प्रमुषितमानहृदां नितम्बिनीनाम् । अतिरसपरिमुक्तकञ्चुलीके परिचयहृद्यतरे कुचे न्यलैषी: ॥५॥

सपदि चand soonभवत्-ईक्षण-उत्सवेनThee seeing celebrationप्रमुषित-मान-हृदाम्wiped away the …

तदनु च भगवन् निरीक्ष्य गोपानतिकुतुकादुपगम्य मानयित्वा। चिरतरविरहातुराङ्गरेखा: पशुपवधू: सरसं त्वमन्वयासी: ॥४॥

तदनु च भगवन्and after that O Lord!निरीक्ष्य गोपान्-seeing the gopasअति-कुतुकात्-with great …

तव खलु दयिताजनै: समेता द्रुपदसुता त्वयि गाढभक्तिभारा । तदुदितभवदाहृतिप्रकारै: अतिमुमुदे सममन्यभामिनीभि: ॥३॥

तव खलु दयिता-जनै:Thy indeed with the wivesसमेताmixingद्रुपदसुता त्वयिDraupadi in Theeगाढ-भक्…

बहुतरजनताहिताय तत्र त्वमपि पुनन् विनिमज्य तीर्थतोयम् । द्विजगणपरिमुक्तवित्तराशि: सममिलथा: कुरुपाण्डवादिमित्रै: ॥२॥

बहुतर-जनता-हितायfor the large number of peoples benefitतत्र त्वम्-अपिthere Thou alsoप…

क्वचिदथ तपनोपरागकाले पुरि निदधत् कृतवर्मकामसूनू । यदुकुलमहिलावृत: सुतीर्थं समुपगतोऽसि समन्तपञ्चकाख्यम् ॥१॥

क्वचित्-अथonce thenतपन-उपराग-कालेin the solar eclipse timeपुरि निदधत्in the city leavingकृतवर…

साम्बं कौरव्यपुत्रीहरणनियमितं सान्त्वनार्थी कुरूणां यातस्तद्वाक्यरोषोद्धृतकरिनगरो मोचयामास राम: । ते घात्या: पाण्डवेयैरिति यदुपृतनां नामुचस्त्वं तदानीं तं त्वां दुर्बोधलीलं पवनपुरपते तापशान्त्यै निषे…

स खलु विविदो रक्षोघाते कृतोपकृति: पुरा तव तु कलया मृत्युं प्राप्तुं तदा खलतां गत: । नरकसचिवो देशक्लेशं सृजन् नगरान्तिके झटिति हलिना युध्यन्नद्धा पपात तलाहत: ॥९॥

स खलु विविद:he indeed Vividhaरक्षोघातेi…