Nārāyaṇīyaṃ - Learn to Chant

कथमस्य नाम कुर्वे सहस्रनाम्नो ह्यनन्तनाम्नो वा । इति नूनं गर्गमुनिश्चक्रे तव नाम नाम रहसि विभो ॥४॥

कथम्-अस्यhow, for this (child)नाम कुर्वेnaming should I doसहस्र-नाम्न: हि-(who) having a thousand nam…

यदुवंशाचार्यत्वात् सुनिभृतमिदमार्य कार्यमिति कथयन् । गर्गो निर्गतपुलकश्चक्रे तव साग्रजस्य नामानि ॥३॥

यदुवंश-of the Yadu clanआचार्यत्वात्being the priestसुनिभृतम्-इदम्-very secretly thisआर्य कार्यम्-इत…

नन्दोऽथ नन्दितात्मा वृन्दिष्टं मानयन्नमुं यमिनाम् । मन्दस्मितार्द्रमूचे त्वत्संस्कारान् विधातुमुत्सुकधी: ॥२॥

नन्द:-अथNanda, thenनन्दित-आत्माdelightfullyवृन्दिष्टम्the greatest of allमानयन्-अमुम्honour…

गूढं वसुदेवगिरा कर्तुं ते निष्क्रियस्य संस्कारान् । हृद्गतहोरातत्त्वो गर्गमुनिस्त्वत् गृहं विभो गतवान् ॥१॥

गूढम्secretly (said)वसुदेव-गिराthe words of Vasudeva (directed by that)कर्तुम् तेto do (perfo…

वातात्मकं दनुजमेवमयि प्रधून्वन् वातोद्भवान् मम गदान् किमु नो धुनोषि । किं वा करोमि पुनरप्यनिलालयेश निश्शेषरोगशमनं मुहुरर्थये त्वाम् ॥१०॥

वातात्मकं दनुजम्-in the form of wind, the Asuraएवम्-अयिthus O T…

भूयोऽपि किन्नु कृणुम: प्रणतार्तिहारी गोविन्द एव परिपालयतात् सुतं न: । इत्यादि मातरपितृप्रमुखैस्तदानीं सम्प्रार्थितस्त्वदवनाय विभो त्वमेव ॥९॥

भूय:-अपिagain and againकिम्-नु कृणुम:what should we do'प्रण…

एकैकमाशु परिगृह्य निकामनन्द- न्नन्दादिगोपपरिरब्धविचुम्बिताङ्गम् । आदातुकामपरिशङ्कितगोपनारी- हस्ताम्बुजप्रपतितं प्रणुमो भवन्तम् ॥८॥

एक-एकम्-आशुone by one quicklyपरिगृह्यtaking hold ofनिकाम-नन्दन्very m…

ग्रावप्रपातपरिपिष्टगरिष्ठदेह- भ्रष्टासुदुष्टदनुजोपरि धृष्टहासम् । आघ्नानमम्बुजकरेण भवन्तमेत्य गोपा दधुर्गिरिवरादिव नीलरत्नम् ॥७॥

ग्राव-प्रपात(on) the rock (by) fallingपरिपिष्ट-गरिष्ठ-देह-(being) smash…

रोदाकुलास्तदनु गोपगणा बहिष्ठ- पाषाणपृष्ठभुवि देहमतिस्थविष्ठम् । प्रैक्षन्त हन्त निपतन्तममुष्य वक्ष- स्यक्षीणमेव च भवन्तमलं हसन्तम् ॥६॥

रोदाकुला:-तत्-अनुwailing and exhausted, thereafterगोपगणा बहिष्ठ-t…

रोदोपकर्णनवशादुपगम्य गेहं क्रन्दत्सु नन्दमुखगोपकुलेषु दीन: । त्वां दानवस्त्वखिलमुक्तिकरं मुमुक्षु- स्त्वय्यप्रमुञ्चति पपात वियत्प्रदेशात् ॥५॥

रोद-उपकर्णन-वशात्-hearing the wailing and prompted by itउप…

तावत् स दानववरोऽपि च दीनमूर्ति- र्भावत्कभारपरिधारणलूनवेग: । सङ्कोचमाप तदनु क्षतपांसुघोषे घोषे व्यतायत भवज्जननीनिनाद: ॥४॥

तावत् स दानववर:-then the great demonअपि च दीनमूर्ति:-also and weakened byभावत्क…

उद्दामपांसुतिमिराहतदृष्टिपाते द्रष्टुं किमप्यकुशले पशुपाललोके । हा बालकस्य किमिति त्वदुपान्तमाप्ता माता भवन्तमविलोक्य भृशं रुरोद ॥३॥

उद्दाम-पांसु-intense dust (causing)तिमिर-आहत-darkness and so obstru…

तावद्विदूरमुपकर्णितघोरघोष- व्याजृम्भिपांसुपटलीपरिपूरिताश: । वात्यावपुस्स किल दैत्यवरस्तृणाव- र्ताख्यो जहार जनमानसहारिणं त्वाम् ॥२॥

तावत्-विदूरम्-then at a distanceउपकर्णित-घोर-घोष-was heard a terrific…

त्वामेकदा गुरुमरुत्पुरनाथ वोढुं गाढाधिरूढगरिमाणमपारयन्ती । माता निधाय शयने किमिदं बतेति ध्यायन्त्यचेष्टत गृहेषु निविष्टशङ्का ॥१॥

त्वाम्-एकदाThee, once,गुरुमरुत्पुरनाथO Lord of Guruvaayur!वोढुंto carry…

प्रपूजितैस्तत्र ततो द्विजातिभिर्विशेषतो लम्भितमङ्गलाशिष: । व्रजं निजैर्बाल्यरसैर्विमोहयन् मरुत्पुराधीश रुजां जहीहि मे ॥११॥

प्रपूजितै:-तत्रwell honoured thereतत: द्विजातिभि:-then by the Braahaminsविशेष…

अनोनिलीन: किल हन्तुमागत: सुरारिरेवं भवता विहिंसित: । रजोऽपि नो दृष्टममुष्य तत्कथं स शुद्धसत्त्वे त्वयि लीनवान् ध्रुवम् ॥१०॥

अन:-निलीन:as a cart, disguisedकिल हन्तुम्-आगत:indeed, to kill, had comeसुरार…

अये सुतं देहि जगत्पते: कृपातरङ्गपातात्परिपातमद्य मे । इति स्म सङ्गृह्य पिता त्वदङ्गकं मुहुर्मुहु: श्लिष्यति जातकण्टक: ॥९॥

अये सुतं देहिO (Yashoda) give (me) my sonजगत्पते: कृपातरङ्ग-पातात्-by the Lord…

प्रवालताम्रं किमिदं पदं क्षतं सरोजरम्यौ नु करौ विरोजितौ। इति प्रसर्पत्करुणातरङ्गितास्त्वदङ्गमापस्पृशुरङ्गनाजना: ॥८॥

प्रवाल-ताम्रंtender leaves like pinkकिम्-इदं पदं क्षतंis this (little) foot hurtसरोज…

भिया तदा किञ्चिदजानतामिदं कुमारकाणामतिदुर्घटं वच: । भवत्प्रभावाविदुरैरितीरितं मनागिवाशङ्क्यत दृष्टपूतनै: ॥७॥

भिया तदाout of fright , thenकिञ्चित्-अजानताम्-anything those who did not know (to them)इदम्…

कुमारकस्यास्य पयोधरार्थिन: प्ररोदने लोलपदाम्बुजाहतम् । मया मया दृष्टमनो विपर्यगादितीश ते पालकबालका जगु: ॥६॥

कुमारकस्य-अस्यof this childपयोधर-अर्थिन:of being breast fed desirousप्ररोदनेwhile cryingलोल-…